Co to jest ESP w samochodzie? Zazwyczaj zadajemy sobie to pytanie, kiedy zauważymy palącą się kontrolkę na desce rozdzielczej – symbol auta z dwoma śladami kół lub też trójkąt z wykrzyknikiem wpisany w koło w zależności od marki pojazdu. Co oznacza ESP i jaką pełni rolę?
Co oznacza zapalona kontrolka ESP?Coraz więcej aut osobowych poruszających się po drogach – nie tylko najnowsze roczniki – posiada na fabrycznym wyposażeniu systemy elektroniczne, odpowiadające za: bezpieczeństwo, komfort i trakcję podczas podróżowania. Jednym z nich jest układ ESP w samochodzie, będący nieoceniony podczas niebezpiecznych sytuacji na drodze. Po raz pierwszy został on zastosowany w 1995 roku w Mercedesie klasy S, a od 1 listopada 2014 nowe samochody zarejestrowane na terenie UE muszą mieć ESP – układ nazywany również „niewidzialnym pomocnikiem” pomagającym kierowcom uniknąć wypadku.
ESP – skrót do rozszyfrowania
Kontrolki są usytuowane w zasięgu wzroku na desce rozdzielczej nie bez powodu. W zależności od przypisanego im koloru mają one za zadanie informować, ostrzegać lub alarmować kierowcę, więc warto znać znaczenie każdej z nich. Kontrolka ESP w aucie pali się na pomarańczowo, ale czy jej pojawienie się jest czymś poważnym? Zanim odpowiemy na to pytanie, dowiedzmy się, jak należy rozwinąć skrót.
ESP tłumaczone z języka angielskiego oznacza Elektroniczny Program Stabilizacji (Electronic Stability Program). Tak, jak pozostałe symbole, które również podświetlają się na wspomnianą barwę, tak pojawienie się kontrolki ESP jest oznaką czegoś niepokojącego. Dla kierowcy to sygnał, że elektroniczny układ stabilizacji został wyłączony, co możemy dość mocno odczuć w niektórych momentach.
ESP – stabilizacja toru jazdy
Niebezpiecznych sytuacji na drodze jest wiele, które prowadzą do utraty kontroli nad pojazdem – gwałtowne hamowanie, niespodziewane ominięcie przeszkody czy wpadnięcie w poślizg. Wspólnym mianownikiem tych wszystkich zdarzeń jest nagła reakcja kierowcy, aby nie doszło do przykrych konsekwencji. Najczęściej decyduje się on na gwałtowny skręt kierownicą, co powoduje zmianę toru jazdy. Taki manewr może przyczyniać się do utraty panowania nad pojazdem. Działający system ESP w samochodzie uruchomi się i wyeliminuje to zjawisko, stabilizując auto, kiedy w groźnej sytuacji nagle zmieni ono swoje położenie.
Układ ESP w aucie zadziała, jeżeli kierowca utraci panowanie nad autem. Jak działa ESP?
System stabilizacji toru jazdy składa się z modułu sterującego i pompy hydraulicznej oraz współpracuje z całym szeregiem czujników, w które wyposażone są nie tylko najnowocześniejsze auta. Będą to między innymi sensory: prędkości obrotowej (z każdego koła i wokół osi pionowej), skrętu kierownicy, przełożenia skrzyni biegów, momentu obrotowego, przyspieszenia poprzecznego czy ciśnienia płynu hamulcowego. Oprócz nich układ ESP w aucie posiłkuje się także innymi – ABS, dzięki czemu koła nie blokują się w momencie hamowania oraz ASR odpowiadającym za prawidłową trakcję i nieślizganie się pojazdu.
Sensory nieustannie pracują podczas jazdy, dlatego w momencie wpadnięcia w poślizg mogą przesyłać informacje o nieprawidłowym położeniu samochodu, aby natychmiast skorygować różnice między torem faktycznym, a torem pożądanym. Na tablicy rozdzielczej zapali się stosowna kontrolka, auto zacznie zwalniać z uwagi na hamowanie jednego lub kilku kół, a moment obrotowy spadnie. ESP pozwoli kierowcy wyjść z opresji, uniknąć nadsterowności lub podsterowności, ustabilizować położenie pojazdu i opanować sytuację.
Część kierowców jest zdania, że ESP przeszkadza im podczas jazdy na śniegu. Niechęć do technologii mającej ułatwiać jazdę w niebezpiecznych warunkach może dziwić. Zwłaszcza zimą stabilizacja toru jazdy jest zdecydowanie przydatna. Zdroworozsądkowe zaufanie zaawansowanej technologii może pozwolić uniknąć części niebezpiecznych sytuacji na drodze. Tylko w skrajnych sytuacjach nie wyklucza się wyłączenie systemu ESP. Kontrola trakcji nie jest wskazana podczas jazdy w głębokim śniegu lub błocie. Technologia utrudnia także poruszanie się na łańcuchach oraz uniemożliwia „rozbujanie” zakopanego samochodu.
Jak sprawdzić, czy przydarzyła nam się awaria ESP?
Poszczególne podzespoły składające się na układ ESP mogą z różnych powodów ulec uszkodzeniom, co wpłynie niekorzystnie na jego prawidłowe działanie. Sytuacji nie należy lekceważyć, argumentując, że nie wpływa ona na prawidłowe prowadzenie auta (kierowca niczego nie odczuwa). Gdy kontrola trakcji ESP cały czas świeci się, należy zwrócić się o pomoc do specjalistów, którzy zdobędą najistotniejsze informacje po podłączeniu auta do komputera diagnozującego.