Wykonywanie badania technicznego pojazdu to jeden z obowiązków kierowców posiadających własne cztery kółka. Jego celem nie jest wyłącznie uzupełnianie kolekcji pieczątek w dowodzie rejestracyjnym. Przede wszystkim chodzi o weryfikację sprawności auta, a co za tym idzie – zadbanie o bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego. W ostatnich latach weszły w życie nowe przepisy, ale na tym nie koniec i należy spodziewać się kolejnych zmian – w artykule podsumowujemy najważniejsze informacje na temat okresowego badania samochodu.
Czym jest badanie techniczne samochodu? Zwróć uwagę na pojęcia!
Badanie techniczne to nie to samo, co jego przegląd – choć pojęcia te są często mylone. Jaka jest między nimi różnica?
- Badanie techniczne to inaczej przegląd rejestracyjny. Ma ono na celu dopuszczenie pojazdu do ruchu publicznego. Zazwyczaj właściciel samochodu uzyskuje „pieczątkę” na okres 12 miesięcy. W przeciwieństwie do przeglądu wykonanie przez kierowcę badania technicznego auta jest obowiązkowe.
- Przegląd samochodu nie jest obowiązkowy, aczkolwiek producenci zalecają, aby wykonywać je co jakiś, określony czas. W tym przypadku badania diagnostyczne samochodu w dużej mierze mają służyć wymianie płynów eksploatacyjnych oraz poszczególnych części w pojeździe.
Co ile wykonywać badania techniczne samochodu?
Jest to uzależnione od rodzaju badania technicznego pojazdu. Wyróżnia się:
- badanie okresowe – obowiązkowe raz w roku przed upływem ważności poprzedniego badania oraz przed pierwszą rejestracją pojazdu na terenie Polski;
- badanie dodatkowe – wykonywane niezależnie od okresowego, m.in. na wniosek organu kontroli ruchu drogowego, starosty albo posiadacza pojazdu);
- badanie co do zgodności z warunkami technicznymi – wykonywane w przypadku aut zabytkowych.
Nieco inaczej sprawa ma się z autami prosto z salonu. Pierwsze badanie techniczne nowego samochodu musi odbyć się przed upływem 3 lat od dnia pierwszej rejestracji. Kolejne przed upływem 5 lat. Dopiero po tym czasie obowiązkowe jest coroczne badanie.
Gdzie zrobić badanie techniczne pojazdu?
Wszyscy posiadacze aut, motorowerów, ciągników, a także przyczep, muszą regularnie wykonywać badanie techniczne pojazdu. W tym celu kierowcy udają się na Stacje Kontroli Pojazdów, które podzielić można na podstawowe i okręgowe. Te pierwsze sprawdzają stan techniczny pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, a także przyczep, mogących być z nimi łączonymi. Tyczy się to kontroli okresowej oraz dodatkowej. W tych drugich wykonuje się pełen zakres badań.
Ile trwa badanie techniczne pojazdu?
Cały proces nie powinien zająć wiele czasu. W przypadku samochodu osobowego badanie trwa zazwyczaj między 20 a 40 minut.
Jakie dokumenty należy mieć przy sobie?
Właściciel auta musi mieć przy sobie dowód rejestracyjny, na podstawie którego identyfikuje się pojazd. W nim też znajduje się miejsce na odpowiednią pieczątkę. W przypadku skierowania na badania dodatkowe przez organy kontroli ruchu drogowego oraz zabrania dowodu rejestracyjnego, należy mieć ze sobą odpowiednie pozwolenie lub pokwitowanie. Przydać może się też świadectwo legalizacji sposobu montażu instalacji gazowej, o ile ta występuje.
Na czym polega okresowe badanie techniczne samochodu osobowego?
Składa się ono z kilku etapów. Coroczne badanie techniczne samochodu rozpoczyna się od stwierdzenia zgodności numeru VIN oraz innych cech auta z danymi widniejącymi w dowodzie rejestracyjnym. To tak zwana identyfikacja pojazdu. Następnie kontroli poddawane są poszczególne układy oraz elementy wyposażenia, nie tylko pod względem bezpieczeństwa ich użytkowania, ale i ochrony środowiska.
Na początku sprawdzane są hamulce – ich skuteczność i równomierność działania, a także poziom zużycia tarcz oraz klocków. Następnie monitoruje się układ kierowniczy, w tym płynność pracy kierownicy i wielkość ruchu jałowego. Z kolei zawieszenie samochodu bada się m.in. poprzez sprawdzenie, czy w metalowo-gumowych elementach nie pojawiły się poluzowania. W kwestii opon diagności muszą stwierdzić, czy są one dobrze dopasowane do typu pojazdu, a wysokość bieżnika jest prawidłowa. Podczas badań nie pomija się też podwozia oraz nadwozia.
Jeśli chodzi o oświetlenie, istotne będzie to, czy światła są właściwie ustawione i prawidłowo funkcjonują. Ważne, by na reflektorach nie było żadnych pęknięć.
Następny punkt to badanie OBD oraz kontrola emisji zanieczyszczeń gazowych bądź zadymienia (obecnie tyczy się to tak aut benzynowych, jak i z silnikiem Diesla). Poza tym diagności sprawdzają również układ wydechowy oraz dokonują pomiaru poziomu hałasu. Oprócz tego weryfikowane jest to, czy w aucie znajduje się obowiązkowe wyposażenie, w tym nie tylko trójkąt ostrzegawczy oraz gaśnica, ale też pasy bezpieczeństwa i klakson.
Badanie techniczne samochodu z gazem wymaga dodatkowych czynności.
Kto może sprawdzić badanie techniczne samochodu?
Wykryte usterki wprowadza się do Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców. W momencie, gdy kierowca zostanie zatrzymany przez kontrolę drogową, policja może sprawdzić, czy pojazd, którym się przemieszczamy jest sprawny, a także, czy ma on ważne badanie techniczne. Dane umieszczone w bazie są przydatne również dla diagnostów. Ci mogą zweryfikować, czy nie zgłosił się do nich właściciel auta, które wcześniej nie przeszło badania w innej stacji diagnostycznej.
Badanie techniczne samochodu 2022 – nowe przepisy
W listopadzie 2022 roku weszły w życie przepisy, wprowadzające zmiany w dotychczasowych badaniach technicznych pojazdów.
Po pierwsze zobowiązano diagnostów do kontroli sprawności systemu eCall. Automatycznie powiadamia on służby ratunkowe o naszym położeniu w razie poważnej kolizji (w samochodach osobowych produkowanych od 2018 rok jest on obowiązkowym elementem wyposażenia). Co ciekawe, na ten moment nie ma narzędzi, umożliwiających wykonanie tego zadania. W związku z tym specjaliści jedynie sprawdzają obecność przycisku SOS w pojeździe, oczywiście z niego nie korzystając.
Po drugie zmieniła się klasyfikacja usterek. Przed nowelizacją obejmowała ona usterki drobne, istotne oraz stwarzające zagrożenie. Nowe przepisy mówią o:
- usterkach drobnych (UD);
- usterkach poważnych (UP);
- usterkach niebezpiecznych (UN).
W związku z wprowadzonymi zmianami diagności stracili pole do samodzielnej klasyfikacji niektórych awarii, co do tej pory miewało miejsce. Dotychczas niektóre usterki wymienione w załączniku do ustawy można było klasyfikować dwojako – jako drobne lub istotne. Obecnie ustawodawca zawsze podaje tylko jedną kategorię. To nie wszystkie zmiany. Zaliczymy też do nich m.in. aktualizację poszczególnych opisów usterek, przy uwzględnieniu współcześnie stosowanych technologii.
Kontrola techniczna pojazdu – jakie usterki może wykryć diagnosta?
Tych oczywiście jest bardzo wiele, ale jak już wspomnieliśmy, dzieli się je na trzy grupy.
Usterki drobne nie mają znaczącego wpływu zarówno na bezpieczeństwo ruchu drogowego, jak i na ochronę środowiska. W momencie, gdy podczas badania technicznego zostaną one wykryte, kierowca otrzyma informację o ich wystąpieniu, niemniej uzyska pieczątkę.
Usterki poważne mogą w znaczący sposób naruszać bezpieczeństwo kierowcy oraz pozostałych uczestników ruchu drogowego, a także wymagania związane z ochroną środowiska. W sytuacji ich wykrycia właściciel samochodu ma 14 dni na ich usunięcie i ponowne zgłoszenie się na badanie techniczne pojazdu.
Usterki niebezpieczne stwarzają bezpośrednie zagrożenie w ruchu drogowym, a także w dużym stopniu szkodzą środowisku. W takiej sytuacji diagnosta nie dopuści auta do dalszego używania oraz zatrzyma dowód rejestracyjny. Zatem pojazd powróci do miejsca naszego zamieszkania na lawecie.
Koszt badania technicznego samochodu 2023
Każda Stacja Kontroli Pojazdów pobiera taką samą kwotę za wykonanie badania technicznego pojazdu. Jej wysokość jest stała, zgodnie z ustaleniami Ministerstwa Infrastruktury. Warto pamiętać, do poniższych cen należy doliczyć opłatę na rzecz Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców. W przypadku samochodów do 3,5 tony jest to 1 zł.
Poniżej znajduje się wykaz cen wybranych badań:
| Rodzaj pojazdu | Cena |
|---|---|
| samochód osobowy do 3,5 t | 98 zł |
| samochód ciężarowy i specjalny do 3.5 t | 98 zł |
| motocykl | 62 zł |
| motorower | 50 zł |
| ciągnik rolniczy | 62 zł |
| badanie specjalistyczne pojazdu przystosowanego do zasilania gazem | 98 + 63 zł |
Ceny cząstkowe:
| Rodzaj badania | Cena |
|---|---|
| ustawienie i natężenie świateł drogowych i świateł mijania | 14 zł |
| sprawdzenie toksyczności spalin | 14 zł |
| działanie amortyzatorów jednej osi | 14 zł |
| skuteczność i równomierność działania hamulców | 20 zł |
| połączenie układu kierowniczego oraz jałowego ruchu koła kierownicy, luzów w zawieszeniu | 20 zł |
| poziom hałasu | 20 zł |
| geometria kół jednej osi | 36 zł |
| ponowne badanie jednego elementu - w przypadku negatywnego wyniku okresowej kontroli | 20 zł |
Badanie techniczne po terminie – jakie konsekwencje poniesie kierowca?
Zdarza się, że w natłoku codziennych obowiązków kierowcy zapominają o badaniu technicznym. Warto jednak pamiętać o wykonaniu go na czas. Badanie techniczne po terminie może wiązać się z poniesieniem wysokich kosztów. W przypadku kontroli drogowej, za brak ważnego badania technicznego pojazdu kierowca zostanie ukarany 1 punktem karnym oraz mandatem w wysokości od kilkuset do nawet 3000 zł – wiele jednak zależy od interpretacji przepisów. Oprócz tego spóźnione badanie techniczne samochodu może skończyć się zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego.
Zgodnie z przepisami, właściciel pojazdu ma możliwość zgłoszenia się na badanie techniczne przed czasem, ale nie wcześniej niż 30 dni od daty wystawienia ostatniej pieczątki. Posiadając profil zaufany, możemy sprawdzić przez Internet termin ważności badania – wystarczy skorzystać z usługi „Mój Pojazd”.
Czy wiesz, że….
Planując zakup używanego samochodu, warto skorzystać z usługi „Historia Pojazdu”. Daje ona możliwość sprawdzenia, czy wybrane auto ma ważne badanie techniczne. Istotną informacją dla potencjalnego kupca są także wykryte przez diagnostów usterki.
Badanie techniczne samochodu 2023 – planowane są kolejne zmiany
W związku z koniecznością dostosowania polskich przepisów do regulacji unijnych, mówi się o kolejnych zmianach. Jedną z nich jest obowiązek wykonywania zdjęć kontrolowanego pojazdu, zgodnie z wytycznymi. Fotografie będą stanowić potwierdzenie, że auto fizycznie znalazło się na Stacji Kontroli Pojazdów. Dodatkowo dzięki nim, będzie można ocenić stan, w jakim znajdowało się auto. Zdjęcia mają być przechowywane w archiwum stacji przez okres 5 lat od momentu przeprowadzenia badania technicznego.
Oprócz tego kierowcy mają zyskać więcej czasu na wizytę w Stacji Kontroli Pojazdów. Będą mogli przeprowadzić badanie nawet 30 dni przed i 30 dni po wyznaczonej dacie kolejnego badania. W przypadku pierwszej opcji badanie będzie ważne nie 12 a 13 miesięcy. W przypadku drugiej data przyszłorocznej kontroli nie będzie przesuwana. Oznacza to również, że za badanie techniczne po terminie mandat otrzymamy tylko wtedy, jeżeli przegapimy terminy o więcej niż 30 dni. Spóźnialscy muszą jednak pamiętać, że podczas badania zostaną objęci dodatkową opłatą w wysokości 100% ceny kontroli.
Na ten moment nieznany jest termin wejścia w życie nowych pomysłów.