Drążek kierowniczy to jeden z tych elementów samochodu, który mechanicy widzą setki razy, ale dla większości kierowców pozostaje zagadką. Wiele osób nie do końca wie, gdzie ta część się znajduje i jaką dokładnie rolę odgrywa w układzie kierowniczym. W naszym poradniku kompleksowo omówimy tę tematykę.

mechanik trzymający w ręku zużyty drążek kierowniczyDrążek kierowniczy z czasem może ulec zużyciu. 

Czym jest drążek kierowniczy?

Gdyby rozłożyć układ kierowniczy na czynniki pierwsze, drążek, podobnie jak wahacze, stanowiłby jeden z jego ważnych elementów. Nie występuje on pojedynczo, a w parze. Znajduje się w przedniej części auta pod jego nadwoziem w bliskim sąsiedztwie kół – po obu stronach przekładni kierowniczej, którą łączą ze zwrotnicą zawieszenia.

Tak umiejscowione drążki kierownicze mają za zadanie odpowiednio przekazywać ruch z kierownicy na koła. Mają także wpływ na płynne manewrowanie pojazdem w lewo lub w prawo, co przekłada się na stabilność i bezpieczeństwo jazdy.

Te elementy mogą znajdować się w różnych typach układów kierowniczych (np. układ z przekładnią ślimakową, zębatą czy z elektrohydrauliczną) i występować w dwóch rodzajach. Wersja podłużna odpowiada za przekazanie siły z przekładni do zwrotnicy, natomiast drążek poprzeczny transportuje ją pomiędzy zwrotnicami kół.

Jak zbudowany jest drążek samochodowy?

Drążek wyglądem przypomina stalowy pręt ze specyficzną końcówką. Mimo prostej budowy każdy jego element ma kluczowe znaczenie dla precyzyjnego przenoszenia ruchu kierownicy na koła, a składa się najczęściej z następujących części:

  • drążek – łącznik kierowniczy, który służy do przekazywania ruchu z mechanizmu kierowniczego do końcówek kierowniczych;
  • końcówki kierownicze – elementy w kształcie litery L, mające z jednej strony zwrotnicę, a z drugiej drążek. Pozwalają na poruszanie się kół w różnych kierunkach podczas ruchów kierownicą. 
  • przeguby kulowe – elastyczne komponenty znajdujące się na końcu drążka oraz w zawieszeniu McPersona. Umożliwiają płynne sterowanie pojazdem, a to za sprawą pionowego poruszania się zwrotnicy względem przekładki kierowniczej.

Jak najczęściej dochodzi do uszkodzenia drążka kierowniczego?

Drążki kierownicze nie ulegają awariom z dnia na dzień. Proces ich uszkodzenia to powolne, ale nieuchronne zużycie, ponieważ te elementy tracą swoją pierwotną wytrzymałość z każdym pokonanym kilometrem. Również pewne procesy przyczyniają się do ich szybszego wyeksploatowania.

  • Styl jazdy kierowcy. Częste, umyślne wjeżdżanie w dziury to prawdziwy test wytrzymałościowy dla układu kierowniczego i może doprowadzić do konieczności wymiany końcówki drążka kierowniczego. Nie sprzyjają mu też ostre wchodzenie w zakręty, czy obijanie się o krawężniki.
  • Zużycie pod wpływem użytkowania pojazdu. Każdy przejechany kilometr to pojawiające się mikrouszkodzenia – zwłaszcza gdy kierowca jeździ po dziurawych drogach lub w terenie. Końcówki drążków pracują niczym zawiasy, a ich przeguby kulowe z czasem po prostu wypracowują luz. Im gorsza nawierzchnia, tym szybciej następuje zużycie.
  • Źle ustawiona geometria kół. W rezultacie drążki i końcówki pracują pod nienaturalnym obciążeniem, a to prosta droga do szybszego zużycia oraz ryzyka nagłej awarii.
  • Rdzewienie. Wilgoć, sól drogowa i zabłocone zawieszenie to idealne warunki do powstania ognisk korozji. Rdza potrafi „zjeść” nawet solidne drążki, szczególnie jeśli ich osłony gumowe są popękane. Warto regularnie sprawdzać ich stan – zwłaszcza po zimie.
  • Brak mazidła. Końcówki drążków mają wbudowane smarowane przeguby kulowe, które z czasem tracą smar. Jeśli nie są odpowiednio konserwowane, tarcie niszczy metal, prowadząc do charakterystycznych stuków i luzów. W niektórych modelach możesz przedłużyć ich życie, stosując smar do przegubów.

Drążek w samochodzie zużywa się w innym tempie w zależności od kilku czynników. Częsta jazda po nierównościach może doprowadzić do jego wymiany po 50 tys. km, a spokojna, odbywająca się po równych drogach spowoduje, że ten element wytrzyma nawet 150-200 tys. km. Specjaliści wskazują, że szybciej psują się też zamienniki niskiej jakości.

Jak zapobiegać awariom drążka? Dzięki kilku prostym nawykom można znacznie wydłużyć ich żywotność. Warto:

  • starać się omijać dziury i nie wjeżdżać z impetem na krawężniki,
  • zadbać o prawidłową geometrię kół,
  • reagować na pierwsze sygnały zużycia,
  • unikać gwałtownych manewrów,
  • dokonywać regularnych, dokładnych przeglądów auta.

Uszkodzony drążek kierowniczy – objawy

W procesie eksploatacji samochodu wiele elementów mechanicznych ulega zużyciu materiałowemu, również drążki kierownicze. Objawy dają przede wszystkim końcówki, które są delikatne i narażone na duże przeciążenia. Jeżeli dojdzie do ich awarii, kierowcy mogą odczuwać następujące symptomy:

Objawy uszkodzonego drążka kierowniczego bywają trudne do wychwycenia. W początkowym stadium usterka ta może być mało wyraźna, co dodatkowo utrudnia prawidłową weryfikację. Już na tym etapie warto skonsultować się ze specjalistą i zweryfikować symptomy. Gdy po czasie problem zacznie narastać, obniżając przy tym komfort podróży lub – co gorsza – zostanie on zbagatelizowany, można łatwo doprowadzić do poważnych konsekwencji, dlatego lepiej nie czekać do ostatniej chwili. Jeżeli nie zdecydujemy się na natychmiastową wymianę drążka kierowniczego, może dojść nawet do odczepienia się koła, a to bardzo niebezpieczna sytuacja.

Ile kosztuje wymiana drążka kierowniczego?

Cena za taką usługę może różnić się w zależności od warsztatu, ale mimo to nie należy ona do wysokich. Średnio kierowca zapłaci od 50 do 150 zł, co jest naprawdę małym wydatkiem, w porównaniu do kosztów zaniedbania tej usterki. Warto wziąć pod uwagę fakt, że po wymianie drążka kierowniczego cena wzrośnie z uwagi na konieczność przeprowadzenia ustawienia zbieżności kół. To zalecany krok, zwłaszcza po wymienieniu końcówek na nowe.