Wyobraź sobie poranek w górach — budzisz się w swoim mobilnym domu, za oknem rozciągają się chmury spowijające szczyty. Kilka kilometrów dalej czeka jezioro, przy którym możesz wypić kawę. Caravaning, czyli podróżowanie i nocowanie w kamperze lub przyczepie kempingowej, daje właśnie tę wolność — elastyczność planowania trasy i możliwość bycia blisko natury. Ale zanim ruszysz w trasę, warto dobrze się przygotować. Oto nasz poradnik dla początkujących caravaningowców — stworzony we współpracy z ekspertami i praktykami. 

Kamper z przymocowanymi rowerami jadący wzdłuż jeziora, w tle widać góryPodróże kamperem mogą być naprawdę ekscytujące.

W Polsce caravaning bardzo dynamicznie się rozwija. Taki sposób podróżowania często wybierany był w okresie lockdownu, kiedy hotele były zamknięte. Obecnie coraz więcej osób rezygnuje z hoteli na rzecz własnego rytmu i niezależności. Tylko w 2024 r. W Polsce zarejestrowano ponad 15 tys. nowych kamperów i przyczep kempingowych. 

Kamperem po Polsce — co musisz wiedzieć o kwestiach prawnych?

Zanim ruszysz w swoją pierwszą podróż kamperem, musisz znać podstawowe przepisy, które regulują poruszanie się takim pojazdem po drogach. Inne zasady obowiązują, gdy prowadzisz małego busa o DMC (Dopuszczalnej Masie Całkowitej) do 3,5 t, a inne, gdy wsiadasz za kierownicę dużego, w pełni wyposażonego kampera. Ważne są także kwestie ubezpieczenia i badań technicznych – bez nich podróż może skończyć się nie tylko mandatem, ale i poważniejszymi konsekwencjami.

Podróż kamperem – jakie prawo jazdy jest potrzebne?

Kierowcy często zastanawiają się, czy do prowadzenia tak dużego pojazdu, jak kamper, prawo jazdy, które posiadają będzie wystarczające. Wszystko zależy od masy, czyli tego, ile waży kamper albo przyczepa. Dla większości popularnych kamperów wystarczy prawo jazdy kategorii B. Pojazdy do 3,5 t DMC traktowane są podobnie jak samochody osobowe. Jeśli jednak planujesz podróż większym kamperem lub zestawem z przyczepą, zapoznaj się z poniższą grafiką.

Tabelka z kategoriami prawa jazdy do kamperów

Porada:

Przed wypożyczeniem lub kupnem kampera, sprawdź DMC pojazdu, np. w specyfikacji producenta. Dzięki temu upewnisz się, czy na pewno możesz go prowadzić na swojej kategorii prawa jazdy.

Rejestracja i ubezpieczenie kampera — o czym pamiętać?

Każdy kamper i przyczepa kempingowa muszą być zarejestrowane i mieć aktualne ubezpieczenie OC. Regularne badania techniczne są obowiązkowe — terminy zależą od typu pojazdu:

  • Kamper do 3,5 t: pierwsze badanie po 3 latach, następne po 2 latach, potem corocznie.
  • Pojazdy z LPG lub komercyjnie wykorzystywane: corocznie od nowości.

Dla cięższych pojazdów konieczne jest korzystanie z systemu e-TOLL, czyli rozwiązania ułatwiającego uiszczanie opłat przy podróżach po polskich drogach płatnych.

Gdzie można legalnie spać w kamperze?

Jedną z największych zalet caravaningu jest możliwość zatrzymywania się niemal wszędzie — niemal, bo w praktyce prawo ogranicza swobodę noclegów. Dlatego warto wiedzieć, gdzie można bezpiecznie i legalnie biwakować z kamperem. Unikniesz wtedy nieprzyjemnych spotkań ze strażą miejską lub leśnikami, a Twoja podróż będzie komfortowa i zgodna z przepisami.

O informacje o tym, gdzie można legalnie nocować w kamperze na terenie Polski poprosiliśmy eksperta Polskiej Federacji Campingu i Caravaningu (PFCC):

1)  Jakiej zasady najlepiej trzymać się, szukając miejsca na nocleg kamperem lub z przyczepą kempingową, aby uniknąć konfliktu z prawem lub służbami terenowymi?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi nocować w kamperze można jedynie w miejscach do tego przeznaczonych i oznakowanych.

2)  Czy w Polsce można legalnie nocować w kamperze poza kempingami – np. na publicznych parkingach, w lasach czy w pobliżu plaż – i jeśli tak, to na jakich warunkach?

Właściwym i jedynym miejscem do nocowania w kamperach w Polsce są campingi oraz obiekty świadczące usługi campingowe nieposiadające kategorii, ale przystosowane do przyjmowania kamperów i odpowiednio oznaczone oraz wyposażone w urządzenia do poboru wody i odprowadzenia ścieków (WC chemiczne).

3)  Jakie są najczęstsze błędy popełniane przez podróżujących kamperem, które prowadzą do mandatów lub interwencji straży leśnej, miejskiej lub policji?

1. Parkowanie kamperem w miejscach niedozwolonych, w tym na polanach leśnych.

2. Noclegi w kamperach w miejscach do tego nieprzystosowanych i nieposiadających odpowiednich urządzeń do poboru wody i odprowadzenia ścieków.

Przyjrzyjmy się teraz kilku miejscom, które mogą kojarzyć się z caravaningiem i omówmy panujące tam zasady.

Parkingi leśne

Parkingi w lesie mogą być bardzo atrakcyjnymi miejscami na spędzenie noclegu. W końcu otoczenie natury i brak kosztów postoju zdecydowanie zachęcają do wypoczynku w takim miejscu. Warto jednak wiedzieć, że nie są one do tego przeznaczone, a nocleg możliwy jest tylko w miejscach, w których wyraźnie został dozwolony.

Eksperci Lasów Państwowych podkreślają:

Parkingi leśne co do zasady nie są miejscami służącymi nocowaniu ani biwakowaniu. Natomiast każda jednostka LP (nadleśnictwo) samodzielnie ustala zasady funkcjonowania parkingów i obiektów rekreacyjno-wypoczynkowych na swoim terenie. Dlatego na niektórych parkingach można zatrzymać się kamperem na dłużej niż standardowy postój w trasie. Przed nocowaniem w kamperze lub przyczepie kempingowej na terenie konkretnego parkingu leśnego należy każdorazowo zapoznać się z jego regulaminem. Regulaminy parkingów leśnych dostępne są na miejscu (w formie tablic informacyjnych) oraz na stronach internetowych każdego nadleśnictwa. W razie wątpliwości warto również skontaktować się z właściwym nadleśnictwem, które zarządza parkingiem.

Parkingi leśne oznaczone są zazwyczaj standardowymi znakami drogowym „P” lub tablicami informacyjnymi Lasów Państwowych, również z literą „P” lub pełną nazwą „Parking leśny”. Parkingi, na których dozwolony jest nocleg w kamperze, nie są opatrzne dodatkowym oznakowaniem.

Eksperci podkreślają, że w miejscach, w których dozwolone jest nocowanie w kamperze, trzeba przestrzegać określonych zasad:

Tam, gdzie jest to możliwe, przebywając na ich terenie w nocy, należy przestrzegać obowiązującego regulaminu.

Wówczas należy pamiętać, że:

  • Kamper musi stanąć wyłącznie w obrębie przestrzeni przeznaczonej do parkowania pojazdów, bez ingerencji w otoczenie.
  • Nie wolno zajmować więcej niż jednego miejsca postojowego, należy też stosować się do lokalnych zasad parkowania (np. parkowania równoległego lub prostopadłego).
  • Nie dopuszcza się rozbijania namiotów, wystawiania mebli turystycznych, rozwijania markiz, rozpalania grilla czy palenia ognisk poza miejscami do tego przeznaczonymi.
  • Należy przestrzegać zasad ochrony przyrody, przepisów przeciwpożarowych (w lasach ogień można rozpalać tylko w miejscach do tego przeznaczonych) oraz kierować się zasadą „Leave no trace” (Nie pozostawiaj po sobie śladów).


Oznacza to, że nocleg w lesie jest możliwy wyłącznie na parkingach z wyraźnym pozwoleniem — np. w ramach programu Zanocuj w lesie. Listę takich miejsc znajdziesz na czaswlas.pl albo na mapie Banku Danych o Lasach.

Pożary najczęściej wybuchają na skutek działań lub zaniechań człowieka. Kiedy przez dłuższy czas ściółka leśna jest bardzo sucha, nadleśniczowie mogą wprowadzać okresowy zakaz wstępu do lasu.

  • Sytuację z zakazami wstępu do lasu można na bieżąco śledzić na stronie: https://zakazywstepu.bdl.lasy.gov.pl/zakazy/
  • Zagrożenie pożarowe lasu jest na bieżąco aktualizowane na stronie: https://bazapozarow.ibles.pl/zagrozenie/

Campingi i pola namiotowe

Najbezpieczniejszą i najwygodniejszą opcją są campingi — dają one dostęp do prądu, wody i serwisu (wylewania nieczystości), czyli wszystkich elementów niezbędnych dla udanego caravaningu. Warto zauważyć, że w Polsce coraz więcej jest również pól namiotowych dostosowanych do kamperów — z dużymi parcelami i podłączeniami.

Jedyną kwestią ograniczającą korzystanie z takich obiektów jest obowiązujący na nich regulamin. Dlatego zawsze należy się z nim zapoznać. Trzeba również liczyć się z towarzystwem – w takich miejscach zazwyczaj kampery i przyczepy poustawiane są dość blisko siebie, więc należy przygotować się na obecność sąsiadów. Osoby szukające całkowitej ciszy i kontaktu z naturą mogą nie być do końca zadowolone z takiego otoczenia. W zamian jednak dostępne są sanitariaty i wszelkie udogodnienia.

Ważną kwestią stanowi też cena. Za pobyt na campingu trzeba płacić, a koszty uzależnione są od danej placówki. W niektórych miejscach osobno płaci się za prysznice, a w innych korzystanie z takiej infrastruktury jest już wliczone w cenę pobytu, więc warto zawczasu zwrócić na to uwagę w trakcie planowania swojej podróży.

Nocowanie „na dziko”

W Polsce jest to temat wrażliwy. Nocowanie na publicznych parkingach w miastach, na plażach czy w lasach bez zgody właściciela gruntu może skutkować mandatem. Z jednej strony przepisy teoretycznie nie zabraniają spania w samochodzie, z drugiej na pewno nie dopuszczają biwakowania, zatem wszelkie atrakcje, takie jak grill, rozstawianie stolików, krzeseł, markizy itd., zdecydowanie odpadają.

Opcje alternatywne

  • Parkingi przy autostradach — na MOP-ach dopuszczalny jest krótki postój z noclegiem. Zazwyczaj są tam dostępne darmowe toalety, a nawet prysznice, z których korzystają kierowcy aut ciężarowych.
  • Agroturystyka — coraz więcej gospodarstw oferuje miejsce dla kamperów, często na zasadzie „camper stop” — warto szukać ich w grupach online.

Grafika przedstawiająca zasady podróżowania kamperem

Jak przygotować się do podróży kamperem?

Warto pamiętać, że wyjazd na wakacje caravaningowe wiąże się też z pewnymi utrudnieniami logistycznymi. W podróży jest się zdanym na własne zasoby — wodę, prąd i jedzenie. To na początku przygody może trochę zniechęcać, aczkolwiek nie warto rezygnować! Może się okazać, że po przezwyciężeniu tych niedogodności, podróże w kamperze staną się ulubioną formą spędzania urlopu.

Wspomnienie blogerów Foxes in Eden z początku ich przygody z podróżami kamperem:

Wyruszyliśmy z zamiarem życia w drodze. Van miał być naszym jedynym domem. Do tego mobilnym, więc początkowy zarys naszych wyobrażeń związanych z vanlifem był nieco przekoloryzowany i przesadnie romantyczny. Wyjechaliśmy z Polski jesienią (w październiku 2019 r.), pierwsze tygodnie wcale nie obfitowały w słoneczne dni, większość miejsc postojowych odbiegała od tych, które widywaliśmy na zachodnich kontach Instagramerów. Ot, asfalt i udawanie przed lokalsami, że nas nie ma w środku. Do tego bardzo szybko okazało się, że brakuje nam prądu, bo jesienne, zachmurzone niebo nie pozwalało słońcu ładować naszego akumulatora.

Zapewne dla wielu te pierwsze tygodnie okazałyby się testem nie do przejścia. W końcu nie miało być trudno, miało być pięknie. My jednak przetrwaliśmy. Po dwóch miesiącach dotarliśmy do słonecznej Hiszpanii, która wtedy (pół roku przed pandemią) podarowała nam przepiękne przydomowe ogrody. Poprawiliśmy instalację elektryczną tak, żeby prądu było więcej i zachłysnęliśmy się przygodą, swobodą i życiem w kamperze tak bardzo, że od 5 lat trwamy przy tym wyborze, mimo że z czasem (po pojawieniu się dziecka) zaczęliśmy dzielić życie na pół, między to stacjonarne, a to w drodze. 

Dlatego warto starannie zaplanować nie tylko samą trasę podróży, ale również postoje, punkty uzupełniania zapasów oraz codzienne życie w kamperze, czyli organizację miejsca, posiłki itd. Odpowiednie wyposażenie i nawyki pozwolą Ci cieszyć się wyjazdem bez stresu i nieprzyjemnych niespodzianek. Początki często nastręczają różnych trudności, ale z czasem wszystko zacznie przebiegać coraz płynniej, a sam caravaning dostarczy niesamowitych wrażeń z podróżowania i pięknych wspomnień.

Co zabrać do kampera, czyli niezbędne wyposażenie

Wybierając się w podróż kamperem lub przyczepą campingową, trzeba zabrać ze sobą odpowiedni ekwipunek. Należy rozpocząć od elementów wymaganych przez prawo, ale potrzebne będą również przedmioty, które przy noclegach w hotelu nie byłyby Twoim zmartwieniem. Warto więc dobrze przemyśleć bagaż i stworzyć jego listę przed wyruszeniem w trasę, zaczynając oczywiście od rzeczy koniecznych.

Obowiązkowe elementy wyposażenia kampera:

  • trójkąt ostrzegawczy, gaśnica;
  • kamizelki odblaskowe dla każdego pasażera.

Przydatne akcesoria:

  • akcesoria kuchenne: kuchenka gazowa (jeśli nie ma na wyposażeniu kampera), naczynia, najlepiej metalowe lub plastikowe, które się nie potłuką;
  • stół, krzesła, markiza;
  • latarki, przewody przyłączeniowe;
  • duże miski, sznurki na pranie;
  • podstawowe narzędzia.

Planowanie trasy kamperem po Polsce i Europie

Nie planuj podróży „na żywioł” — szczególnie jeśli to Twój pierwszy raz z kamperem. Przemyślany wyjazd przebiega znacznie przyjemniej, a dodatkowo pozwala uniknąć komplikacji, kiedy okaże się, że jedna z dróg została czasowo zamknięta. Dlatego przed wyruszeniem warto dobrze zapoznać się z różnymi wariantami trasy oraz zaplanować wszelkie postoje – na odpoczynek i niezbędne czynności serwisowe. Dobry plan uwzględnia:

  • miejsca serwisowe.
  • campingi;
  • trasy alternatywne na wypadek złej pogody lub czasowego zamknięcia dróg;
  • sklepy, jeśli konieczne będzie uzupełnienie zapasów lub zakup leków.

Natchnienia możesz szukać np. w projekcie Ekspedycje Oponeo — relacje z wypraw kamperowych to świetne źródło praktycznej wiedzy. Znajdziesz tam ciekawe trasy kamperem po Europie, które mogą stać się dla Ciebie dobrą inspiracją.

Warto mieć również nawigację, która działa także offline. Dobrze jest ściągnąć mapy, aby można z nich było korzystać w razie braku zasięgu Internetu. Najlepiej zawczasu wgrać na urządzenie ślad GPX trasy, którą zamierzasz przebyć.

Gospodarka wodą i ściekami

Trzeba pamiętać, że podróżowanie kamperem wiąże się z koniecznością przeprowadzania czynności serwisowych, o których nawet nie pomyśleliby turyści mieszkający w hotelu. Obejmuje to przede wszystkim usuwanie nieczystości. Dlatego w czasie podróży koniecznie:

  • pamiętaj, aby regularnie wymieniać wodę i opróżniać zbiorniki na szarą wodę;
  • korzystaj tylko z wyznaczonych punktów serwisowych (na kempingach, stacjach benzynowych, MOP-ach).

O tym, dlaczego dobre przygotowanie jest tak ważne wspomina Maciej Marczewski, autor przewodników po Polsce, prezes Fundacji Ruszaj w Drogę i właściciel bloga o takiej samej nazwie:

Szybko przekonasz się, że podróżowanie kamperem po Polsce to nie tylko wolność zatrzymywania się w dowolnym miejscu na trasie, niezapomniane zachody słońca nad jeziorami i śniadania na łonie natury. To także odpowiedzialność związana z kierowaniem większym niż zwykle pojazdem i konieczność wyszukiwania specjalnych miejsc na postój. Na szczęście z pomocą przychodzą internetowe fora, społecznościowe mapy i strony dla miłośników caravaningu. Znajdziesz tam setki „kamperowych miejscówek”, w których zatrzymasz się za darmo: miejsc biwakowych, dzikich plaż nad jeziorami, a nawet parkingów przed kościołami i cmentarzami.

Zauważysz jednak, że po kilku dniach nocowania „na dziko”, wyczerpuje się miejsce w zbiorniku na szarą wodę, kończy się woda do mycia i zapas prądu w dodatkowym akumulatorze. Może poczujesz też potrzebę, żeby wykąpać się w większej łazience? Uzupełnij więc swój plan o regularne wizyty na dobrze wyposażonych campingach – takich, w których oddasz ścieki, uzupełnisz zbiorniki na wodę i podłączysz kampera do prądu.

Mężczyzna usuwający nieczystości z toalety turystycznej w odpowiednim punkcie serwisowymW trakcie podróży kamperem trzeba pamiętać, że nieczystości można usuwać tylko w wyznaczonych punktach serwisowych.

Przygotowanie kampera przed wyruszeniem w drogę

Przed wyjazdem zawsze trzeba upewnić się, czy auto jest dobrze przygotowane do jazdy. To bardzo ważne, aby podróż była bezpieczna. Dlatego zanim rozpoczniesz podróż, zwróć uwagę na kilka aspektów.

  • Zadbaj o stan techniczny pojazdu. Upewnij się, że wszystkie płyny eksploatacyjne zostały uzupełnione, akumulator jest naładowany, a oświetlenie działa prawidłowo.
  • Sprawdź również stan ogumienia, a jeśli stwierdzisz, że jest zużyte, kup nowe opony do kampera. W dużej mierze to właśnie od nich zależy bezpieczeństwo podróżników!
  • Przed rozpoczęciem trasy i po każdym postoju upewnij się, że wszelkie szafki są zamknięte, a elementy ruchome zostały dobrze zabezpieczone. To bardzo ważne ze względów bezpieczeństwa, ale również w kwestii zachowania porządku. Nietrudno sobie wyobrazić, jak przy awaryjnym manewrze, np. ostrym hamowaniu, wszystkie naczynia wypadają z otwierających się szafek.

Wynajem kampera – cena i dlaczego warto zacząć właśnie od wypożyczenia

Dla osób, które rozważają rozpoczęcie przygody z caravaningiem, najlepszą opcją będzie właśnie wynajem. Zwłaszcza biorąc pod uwagę koszty związane z zakupem kampera. Cena nowego pojazdu wynosi nawet kilkaset tysięcy złotych, co jest sporym wydatkiem. Używane auto można znaleźć znacznie taniej, zwłaszcza starsze modele, jednak nie ma gwarancji, co do ich stanu technicznego. Dlatego warto zacząć od wypożyczenia pojazdu.

Wypożyczenie auta polecają również zaznajomieni z tematem blogerzy z Foxes in Eden:

Nie wszystko jest dla wszystkich, dlatego zanim od razu rzucicie się na głęboką wodę i kupicie kamper lub zaczniecie jego budowę, przetestujcie się w drodze. Sprawdźcie, czy ten styl życia, czy podróżowania jest dla Was i jeśli się od razu zakochacie, idźcie za ciosem i nie słuchajcie rad w stylu „po co Wam to?”.

Ale jeśli pierwszy wyjazd okaże się porażką, a zew drogi wciąż będzie się tlić, to nie rezygnujcie od razu. Zmiennych może być wiele (a to traficie na złą pogodę, a to na kogoś nieżyczliwego, a to zakopiecie się gdzieś poza cywilizacją i nie znajdziecie zbyt szybko pomocy). Z każdym kolejnym wyjazdem możecie odkryć, że to od Was zależy, jak ten caravaning może wyglądać. Czy wyjazdy mają być dłuższe czy krótsze? Na dziko czy na campingu? Zimą na południe, a może latem na północ? Barw caravaningu jest wiele, a jeden styl podróżowania nie wyklucza innych.

Zastanawiasz się, jaki będzie odpowiedni dla Ciebie kamper? Ile kosztuje jego wypożyczenie? Najlepiej osobiście skontaktować się z profesjonalną wypożyczalnią, której obsługa doradzi, jaki pojazd będzie najlepiej dopasowany do Twoich oczekiwań.

Ceny wypożyczenia takiego pojazdu wynoszą od ok. 200 zł za dobę za małe vany, do nawet ok. 1000 zł w przypadku dużych, dobrze wyposażonych kamperów. Zwykle koszt waha się w okolicach 450-650 zł za dobę. Nawet biorąc pod uwagę dwutygodniowy wyjazd, daje to wydatki nieporównywalnie mniejsze od zakupu nowego auta. Jeszcze taniej wychodzą przyczepy campingowe, jednak wymagają one dodatkowych uprawnień oraz doświadczenia kierowcy, a oferowany komfort jest mniejszy.

Przy wynajmie trzeba także wziąć pod uwagę konieczność wpłacenia kaucji. Może to być np. 5000 zł, które jest zwracane po oddaniu auta. Czasami ograniczeniem może być również wiek kierowcy – niektóre wypożyczalnie nie zgadzają się wynajmować aut osobom młodym, np. poniżej 26 roku życia. Warto również wiedzieć, że od rodzaju wybranego samochodu zależy to, ile osób może jechać w kamperze i w nim spać – często może to być nawet 6 osób. Bardzo istotne jest też sprawdzenie, czy dany samochód nadaje się do użytku w okresie zimowym.

Wypożyczanie pojazdu zawsze wiąże się też z ograniczeniami określonymi w regulaminie wypożyczalni. I nie ma się co dziwić, w końcu to właściciel ustala reguły. Niektóre zasady mogą być jednak problematyczne, np. czasem zdarza się, że pies w kamperze to już złamanie zasad. Chcąc wyruszyć na wakacje ze zwierzętami, trzeba wybrać taką wypożyczalnię, która pozwala na ich przewożenie.


Przyczepa cam[ingowa zaparkowana nad jeziorem wśród górWynająć można zarówno kampera, jak i przyczepę, trzeba jednak pamiętać o tym, że potrzeba do niej odpowiedniej kategorii prawa jazdy.

Kamperem po Europie — na co zwrócić uwagę?

Podróżowanie kamperem po Europie daje nieograniczone możliwości — z jednej strony możesz na przykład eksplorować malownicze włoskie wybrzeże, a z drugiej — nocować w szwedzkich lasach. Ale każdy kraj ma swoje przepisy dotyczące opłat drogowych i miejsc do biwakowania. Jeśli nie chcesz narażać się na wysokie mandaty, koniecznie sprawdź zasady obowiązujące w państwach, przez które zamierzasz przejeżdżać.

Niezależnie od tego, do którego kraju Europy się wybierasz, zawsze trzeba mieć przy sobie komplet odpowiednich dokumentów. Nie wszystkie są obowiązkowe, ale warto posiadać każdy z nich.

Dokumenty na wyjazd:

  • Prawo jazdy odpowiedniej kategorii.
  • Dowód rejestracyjny z aktualnym przeglądem technicznym.
  • Ważne ubezpieczenie OC.
  • Upoważnienie PZM — szczególnie istotne, jeśli korzystasz z wypożyczonego kampera.
  • Dokument potwierdzający wynajem (w przypadku użytkowania kampera z wypożyczalni).
  • Upoważnienie do korzystania z pojazdu (w przypadku, gdy nie jesteś właścicielem).
  • Europejski Formularz Zdarzenia Drogowego (przydatny w razie kolizji).
  • Międzynarodowe ubezpieczenie assistance obejmujące holowanie, naprawę itd.
  • Międzynarodowa Karta Kempingowa (CCI) — ułatwia meldunek i daje dodatkowe ubezpieczenie.
  • Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) – niezwiązana stricte z kamperem, ale warto ją mieć. Upoważnia do pomocy medycznej w krajach Unii Europejskiej. Warto jednak wykupić na wyjazd również osobne ubezpieczenie turystyczne.
  • Dokument potwierdzający rezerwację campingu.

Zapytaliśmy eksperta PZM, jakie korzyści daje Upoważnienie PZM i Międzynarodowa Karta Kempingowa – CCI w kontekście takich podróży:

Upoważnienia PZM

Polski Związek Motorowy wystawia dokument „Upoważnienie PZM” dla kierowców wyjeżdżających zagranicę pożyczonym pojazdem lub pojazdem, którego właścicielem jest osoba prywatna, firma, firma leasingowa lub bank. Dokument „Upoważnienie PZM” wystawiany przez PZM jest uznawany przez większość służb granicznych i policji w Europie. W niektórych krajach posiadanie upoważnienia do prowadzenia pożyczonego pojazdu, zwłaszcza pojazdów firmowych lub leasingowanych jest wręcz wymagane i określone prawnie w przepisach drogowych dla właściwego kraju.

„Dokument Upoważnienie PZM” wystawiany przez PZM zawiera dane osób i pojazdu oraz sporządzany jest w 3 językach (angielski, niemiecki i francuski) według wzorca zatwierdzonego przez FIA, Międzynarodową Organizację Turystyczną (AIT) oraz siostrzane organizacje motorowe w większości krajów europejskich.  Dokument ten jest traktowany i uznawany przez kluby i służby zagraniczne jako druk urzędowy. W biurach PZM można uzyskać także upoważnienie w języku węgierskim, które wymagane jest na terytorium Węgier.

Upoważnienie jest ważne przez 90 dni od daty wskazanej w dokumencie i nie jest dokumentem elektronicznym.

Korzyści wynikające z posiadania Upoważnienia PZM:

- legalne użytkowanie przyczepy lub kampera, których nie jesteśmy właścicielem,

- wystawiane jest w języku obcym, co ułatwia funkcjonowanie za granicą,

- samodzielnie napisane upoważnienie jest mniej wiarygodne niż dokument wystawiony przez uznaną organizację jaką jest PZM,

- uniknięcie problemów prawnych lub konfiskaty pojazdu, w przypadku zatrzymania pojazdu do kontroli,

- możliwość uzyskania dodatkowych usług (pomoc drogowa, porady prawne) lub zniżek np. na kempingach lub na winiety, promy.

Karta Kempingowa (CCI)

Międzynarodowa Karta Kempingowa CCI to inaczej paszport turysty kempingowego i ma na celu ułatwienie turyście pobytu na campingu.

- Ułatwia meldowanie się na kempingach - zwłaszcza tych większych lub międzynarodowych.

- Jej posiadacz, wraz z maksymalnie 9 osobami wspólnie podróżującymi jednym samochodem, są objęci ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej w stosunku do wypadków lub szkód spowodowanych osobom trzecim na kempingu (np. uszkodzenie mienia innych użytkowników). 

- Karta zastępuje równocześnie rolę dokumentu tożsamości, który pozostaje w recepcji kempingu jako zabezpieczenie (można ją zostawić w recepcji zamiast paszportu czy dowodu osobistego).  

- Uprawnia do otrzymania zniżek od ceny zakwaterowania na campingu w wysokości od 5 do 25%.

- Karta wymagana jest przez organizatorów wielu zlotów międzynarodowych organizowanych pod Patronatem FICC.

- Jest ważna przez rok od daty zakupu.

Obowiązuje w całej Europie z wyjątkiem Albanii, Rumunii i WNP. Honorowana jest również w niektórych państwach spoza UE (np. Turcja, Maroko).


Zwiedzanie Litwy kamperem

Winiety/opłaty drogowe

  • Winiety są obowiązkowe dla kamperów należących do kategorii M2, M3 oraz N1-N3 (kategorię pojazdu można sprawdzić w dowodzie rejestracyjnym). Mogą obowiązywać opłaty w strefach środowiskowych czy wjazdowych w miastach — zależnie od lokalnych przepisów.

Nocowanie

  • Wild camping jest dopuszczalny, ale należy unikać terenów chronionych, własności prywatnej i obszarów zurbanizowanych. Rozpalanie ognisk tylko w wyznaczonych miejscach.

Inne praktyczne informacje

  • Przestrzegaj zasady „Leave no trace” oraz szanuj przyrodę i lokalną ciszę nocną.


Wyjazd kamperem do Grecji

Winiety/opłaty drogowe

  • Brak winiet; opłaty naliczane na większości autostrad, mostów i tuneli. Płatność gotówką, kartą lub e‑tagiem (Egnatia Pass).

Nocowanie

  • Nielegalne dzikie biwakowanie; legalne na campingach lub w strefach dla kamperów. Nieliczne miejsca dopuszczają nocleg przy wodzie, ale wymagają zgody właściciela.

Inne praktyczne informacje

  • Warto wyposażyć pojazd w transponder e‑tag, by przyspieszyć przejazdy przez bramki.


Podróżowanie po Wielkiej Brytanii

Winiety/opłaty drogowe

  • Brak winiet; ewentualne opłaty tylko na niektórych drogach, mostach/tunelach. Kampery przekraczające 3,5 t muszą mieć oznaczenia tzw. blind-spot stickers, mogą być także objęte systemem HGV Levy, co wymaga rejestracji na stronie i uiszczenia opłaty.

Nocowanie

  • Wild camping, czyli dzikie biwakowanie jest zakazane w Anglii i Walii bez zgody właściciela terenu. W Szkocji dozwolone (przy przestrzeganiu tzw. „Access Code”).

Inne praktyczne informacje

  • Silent travel – obowiązuje cisza nocna i zasady dobrego zachowania (bez ognisk, zastawiania dróg itp.).


Caravaning w Danii

Winiety/opłaty drogowe

  • Brak winiet; opłaty pobierane tylko za przejazd przez most Storebælt i Øresund.

Nocowanie

  • Wild camping jest zabroniony; dopuszczalne krótkie noclegi na parkingach bez rozbijania obozu. Legalne są tylko noclegi na kempingach lub innych wyznaczonych miejscach.


Austria kamperem na dziko? Ten pomysł odpada

Winiety/opłaty drogowe

  • Winieta obowiązkowa na autostrady. Dodatkowe opłaty dla niektórych tuneli i odcinków oraz pojazdów o masie powyżej 3,5t, które trzeba wyposażyć w system GO-BOX.

Nocowanie

  • Wild camping jest zakazany, szczególnie w lasach; choć może to zależeć od regionu, w kamperze można nocować tylko na campingach lub w wyznaczonych miejscach.

Inne praktyczne informacje

  • W Austrii zakazane jest korzystanie z kamer samochodowych, czyli wideorejestratorów nagrywających drogę i inne auta.


Wycieczka do Irlandii

Winiety/opłaty drogowe

  • Brak winiet; możliwe opłaty za niektóre drogi, tunele i mosty.

Nocowanie

  • Wild camping jest zabroniony; możliwe pewne tolerancje na parkingach przy plażach, portach — lecz najbezpieczniej korzystać z kempingów lub „motorhome stopovers”.


Trasa kamperem po Szwecji – na co zwrócić uwagę?

Winiety/opłaty drogowe

  • Brak winiet; brak opłat za autostrady. Niektóre opłaty mogą dotyczyć wjazdu do centrów miast. Opłaty drogowe obowiązują dla aut i zestawów o masie powyżej 12 t.

Nocowanie

  • Allemansrätten (prawo wszystkich ludzi) pozwala na nocowanie w kamperze do 24 h tam, gdzie wolno zaparkować, z zakazem jazdy poza utwardzonymi drogami i rozbijania obozu, trzeba także zachować dystans minimum 150 m od zabudowań.

Inne praktyczne informacje

  • Maksymalnie 24‑godzinny postój w jednym miejscu, zakaz rozstawiania mebli, zakaz spędzania nocy w parkach i rezerwatach bez pozwolenia.

Sprawdź również nasz artykuł o obowiązkowym wyposażeniu samochodu w Europie, aby dowiedzieć się, co musisz mieć w aucie podczas podróży.

Kamper – Holandia

Winiety/opłaty drogowe

  • Brak winiet; bezpłatne autostrady. Wjazd do zatłoczonych miast może wymagać opłat środowiskowych. Opłaty mogą być pobierane także za przejazdy niektórymi mostami lub tunelami. Pojazdy powyżej 12 t muszą mieć e-winietę, jako ciężarowe.

Nocowanie

  • Możliwość wild campingu zależna jest od konkretnej gminy. Nocleg możliwy jest przede wszystkim na campingach lub w oznakowanych „camperplaatsen”.

Inne praktyczne informacje

  • Użytkowanie kamperów często regulowany przez lokalne władze; parkowanie nocą na ulicach może być zakazane.


Szwajcaria kamperem

Winiety/opłaty drogowe

  • Winieta roczna obowiązkowa na autostrady dostępna m.in. na pocztach, stacjach benzynowych itd. w formie naklejki, dostępna jest również e-winieta; brak innych opłat dla kamperów. Pojazdy >3,5 t podlegają innym opłatom drogowym, tzw. „LSVA”.

Nocowanie

  • Wild camping generalnie jest zakazany, zwłaszcza w parkach narodowych i rezerwatach. Jednookresowe noclegi w zatwierdzonych parkingach są możliwe — zależnie od kantonu i gminy. Dlatego warto przed wyjazdem skontaktować się z lokalnymi władzami, aby zaczerpnąć informacji.

Inne praktyczne informacje

  • Zakaz rozstawiania mebli; często ograniczenie do jednej nocy. Przydaje się informacja lokalna (polis/gmina).


Kamperem do Włoch

Winiety/opłaty drogowe

  • Brak winiet, lecz płatność na większości autostrad; stawki zależne od kategorii pojazdu i pokonanego dystansu. 

Nocowanie

  • Wild camping jest zabroniony poza wyznaczonymi miejscami (campingi i „aree sosta camper”). Biwakowanie oraz nocowanie są wyraźnie rozróżnione.

Inne praktyczne informacje

  • Przemierzając Włochy kamperem, trzeba wiedzieć, że wymagane jest tam oznakowania kamperów >3,5 t nalepkami prędkościowymi 70 i 80 km/h.



Kamper zaparkowany pośród gótDolomity to region Włoch, który warto wziąć pod uwagę planując wakacje w kamperze.


Wakacje kamperem w Słowacji

Winiety/opłaty drogowe

  • E-winieta obowiązkowa dla pojazdów do 3,5 t dostępna online lub na stacjach benzynowych.
  • Pojazdy >3,5 t podlegają opłatom E-MYTO (elektroniczny system ciężarowy).

Nocowanie

  • Zasady dotyczące noclegu na dziko są podobne, jak w Polsce, nocowanie na pewno dopuszczone jest na MOP-ach/autostradach (1 noc) lub na kempingach.

Inne praktyczne informacje

  • E‑winiety mogą obejmować przyczepy O1/O2 w zestawach powyżej 3,5 t.


Luksemburg kamperem

Winiety/opłaty drogowe

  • Autostrady są bezpłatne dla pojazdów do 3,5 t; brak innych opłat stałych. Opłaty obowiązują kampery powyżej 3,5 t.

Nocowanie

  • Wild camping jest zabroniony; dozwolone tylko na kempingach lub strefach „aires de camping-car”.

Inne praktyczne informacje

  • Parkowanie w niektórych dzielnicach miejskich (np. dzielnice Belair) jest zakazane nocą dla vanów i kamperów.
  • Od 01.01.2021 r. francuskie przepisy ruchu drogowego wymagają, aby w centrach francuskich miast pojazdy o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony (z wyjątkiem pojazdów rolniczych i leśnych, pojazdów zimowego utrzymania dróg i innych pojazdów uprzywilejowanych) były oznakowane po bokach i z tyłu tzw. blind-spot stickers.


Chorwacja kamperem

Winiety / opłaty drogowe

  • Brak winiet. Wyruszając kamperem do Chorwacji trzeba natomiast wiedzieć, że autostrady i tunele są płatne w systemie „pay-as-you-go”. Opłaty zależą więc od klasy pojazdu, długości trasy, ilości osi i wysokości (możesz kupić elektroniczny system ENC).

Nocowanie

  • Wild camping oficjalnie zabroniony. Noclegi legalne tylko na kempingach lub zatwierdzonych parkingach typu „aree sosta camper”.
  • Mandat do 400 €. Jednak w praktyce na wsi i przy plażach nocleg często tolerowany po uzyskaniu zgody właściciela terenu.


Caravaning w Bułgarii

Winiety / opłaty drogowe

  • Obowiązkowa elektroniczna winieta dla pojazdów ≤3,5 t DMC (krótkoterminowa lub długoterminowa). Dla zestawów (pojazd + przyczepa) powyżej 3,5 t należy kupić drugą winietę dla przyczepy. Pojazdy powyżej 3,5 t płacą za przejazdy drogami płatnymi w systemie e‑TOLL.

Nocowanie

  • Zwiedzając Bułgarię kamperem trzeba wiedzieć, że wild camping jest oficjalnie zabroniony poza kempingami lub określonymi miejscami. W praktyce czasem tolerowany, ale istnieje ryzyko otrzymania mandatu. Najlepiej zawsze sprawdzić lokalne przepisy. Oficjalne pola campingowe zaczynają się już od 10–20 €/dzień.

Inne praktyczne informacje

  • Winiety dostępne w telefonie lub jako druk; kontrolowane za pomocą kamer.
  • Kempingi w Bułgarii są tańsze niż w Chorwacji, ale infrastruktura bywa prostsza, warto więc zweryfikować to przed wyjazdem.


Norwegia kamperem

Winiety i opłaty drogowe

  • Norwegia nie wymaga winiet na autostrady – obowiązują jedynie opłaty AutoPASS za niektóre mosty, tunele oraz wjazdy do stref miejskich (m.in. Oslo), zależnie od regionu.

Nocowanie w kamperze

  • Poruszając się kamperem po Norwegii warto wiedzieć, że podobnie jak w Szwecji, działa tam „prawo wszystkich ludzi” (Allemannsretten), które pozwala spać do 2 nocy w jednym miejscu, minimum 150 metrów od zabudowań, na terenach nieuprawnych.
  • W parkach narodowych lub w okresie letniego sezonu mogą obowiązywać dodatkowe ograniczenia – warto sprawdzić lokalne regulaminy.

Praktyczne wskazówki

  • Zachowuj odstęp min. 4 metrów między pojazdami, parkuj tylko w dozwolonych miejscach.


Słowenia kamperem

Winiety i opłaty drogowe

  • Winieta jest obowiązkowa na autostradach i drogach ekspresowych dla kamperów i pojazdów do 3,5 t – dostępna tylko w formie elektronicznej (e-vignette), ważnej od momentu zakupu. Rodzaj winiety uzależniony od masy i wysokości auta.
  • Pojazdy powyżej 3,5 t korzystają z systemu DARS‑Go – to specjalne urządzenie, które można zamówić online lub kupić na stacjach. Nalicza opłaty na podstawie liczby kilometrów i innych parametrów, takich jak emisja spalin.

Nocowanie w kamperze

  • Wild camping jest w Słowenii zabroniony – zarówno na gruntach publicznych, jak i prywatnych; za naruszenie można otrzymać mandat.
  • Legalnie można nocować na: kempingach prywatnych – sezonowe i całoroczne; publicznych Camper Stops – podstawowe udogodnienia (prąd, woda, WC); free rest‑stopach przy autostradach (zwykle toaleta, kosze, czasem prąd).

Sprawdź nasz przewodnik, w którym przedstawiamy trasę w Słowenii kamperem!


Zwiedzanie Rumunii kamperem

Winiety i opłaty drogowe

  • E-winieta (rovinieta) jest obowiązkowa na autostradach i drogach płatnych dla pojazdów do 3,5 t – dostępna na okres: 1 dzień, 7 dni, 30 dni lub rok.
  • Dodatkowe opłaty (mosty, przeprawy promowe) – np. Calafat–Vidin, Cernavodă–Fetești.

Nocowanie w kamperze

  • Wild camping jest w Rumunii dopuszczalny (boondocking), ale obowiązuje zakaz w parkach narodowych i rezerwatach. Miejsce noclegu powinno być poza terenami prywatnymi i oznakowanymi zakazami. Praktyka pokazuje, że jest to tolerowane, ale obowiązuje rozsądek i pozostawienie miejsca czystego.

Caravaning to wolność, która wymaga odpowiedzialności

Podróżowanie kamperem to wolność wyboru miejsca, rytmu i stylu podróży. Ale by czerpać z tej swobody pełnię radości, trzeba się dobrze przygotować i znać przepisy. Odpowiednie planowanie, legalne noclegi i dbałość o środowisko są kluczowe.

Pamiętaj — każda wyprawa uczy czegoś nowego. Nawet drobne wyzwania mogą stać się niezapomnianymi wspomnieniami, a caravaning to przygoda, która może wciągnąć na lata.