Przewożenie dzieci w samochodzie - jak robić to poprawnie?

Ten kto jest rodzicem i posiada auto, pewnie niejednokrotnie stał przed dylematem, w jaki sposób bezpiecznie podróżować ze swoją pociechą. Czasami trzeba zawieźć ją do lekarza, podwieźć do szkoły, pojechać na wspólne zakupy czy uroczystość rodzinną. Takich współpasażerów w niektórych przypadkach nie możemy traktować jak dorosłych i zapiąć w pasy bezpieczeństwa. Jak przewozić dziecko w samochodzie? Te i wiele innych wątpliwości rozwiejemy w niniejszym artykule. 

Rozwiązań jest wiele, jednak inaczej przygotujemy do jazdy autem niemowlaka, a inaczej przedszkolaka. Zrozumiałe, że nie chcemy, aby stała im się jakaś krzywda, ale weźmy również pod uwagę komfort podczas podróży. Maluchom często wydają się one zbyt długie, kręcą się i wiercą, więc nie możemy dopuścić, by było im niewygodnie. Bez tego nie ma mowy o spokojnej jeździe. 

Dziecko w samochodzie musi czuć się bezpiecznie i komfortowo.

Dziecko w samochodzie 

Podróży autem z naszą pociechą nie unikniemy — czy będzie ono maleńkie, czy miało kilka lub kilkanaście lat. Pomóc nam w tym mogą foteliki, podkładki i inne akcesoria, np. pokrowce na pasy zapobiegające otarciom szyi, które możemy bez problemu zakupić w odpowiednich sklepach. Wybór jest ogromny i jest z czego wybierać. Nie sugerujmy się na początku wyglądem takiego produktu, bo np. kolorystyka materiału lepiej będzie się prezentować w naszym aucie. Względy estetyczne nie są w tym przypadku najważniejsze. 

Jak przewozić dzieci w samochodzie, aby zapewnić im najwyższy poziom bezpieczeństwa i komfortu? Najlepiej skoncentrować się na tym, jaki fotelik czy podkładka będą pasowały do wieku, wzrostu czy chociażby masy takiego współpasażera. Tego typu produkty do pewnego momentu będą rosły wraz ze swoimi małymi właścicielami, ale kiedyś też przyjdzie czas na wymianę na inny typ. I tutaj pojawia się pytanie — kiedy fotelik, a kiedy podkładka sprawdzą się najlepiej? O tym ściślej mówią przepisy polskiego prawa o ruchu drogowym, o czym wspominamy w dalszej części. 

Foteliki samochodowe dla dzieci

To one dedykowane są dla najmłodszych. W Polsce dziecko bez fotelika nie może zostać zabrane w podróż, chyba że: 

• na tylnym siedzeniu jedzie trójka pociech i jedna z nich ma co najmniej 3 lata. W takim przypadku może ona zostać zabezpieczona jedynie pasem, dostosowanym do wzrostu, jeżeli w aucie nie ma miejsca na trzy foteliki/inne urządzenia przytrzymujące; w przypadku, gdy nie spełnimy tego kryterium, zasada ta nie obowiązuje;
• jego wzrost wynosi więcej niż 150 cm;
• posiada przeciwwskazania zdrowotne do tego, aby być zapięte w fotelik — zaświadczenie lekarskie o tym fakcie powinniśmy wozić ze sobą;
• jego wzrost (co najmniej 135 cm) i masa powodują, że nie można zapewnić mu odpowiedniego modelu fotelika; w takim przypadku musimy użyć pasów;
• znajduje się w taksówce, karetce, radiowozie policyjnym lub radiowozie Straży Granicznej.

W innych wypadkach dzieci mają obowiązek jazdy w foteliku, który powinien być przytwierdzony w sposób stabilny wewnątrz pojazdu, zgodnie z zaleceniami wydanymi przez jego producenta we wszystkich samochodach osobowych. Przepis dotyczy również aut ciężarowych w kategoriach: 

• M1 - przewożące (nie licząc kierowcy) 8 osób, wyposażone w co najmniej cztery koła;
• N1, N2, N3 -  mające odpowiednio całkowitą masę do 3,5 t, od 3,5 t  do 12 t oraz powyżej 12 t.

Dodatkowo tego typu produkt musi spełniać wszelkie normy i standardy techniczne i posiadać europejski certyfikat ECE. Foteliki dla dzieci przechodzą też liczne testy, które wykonują np. organizacje ADAC, National Highway Traffic Safety Administration lub The Automobile Association, potwierdzające tym samym największy poziom bezpieczeństwa.

Foteliki samochodowe są najlepsze dla maluchów.

Jak ułatwić rodzicom wybór odpowiedniego modelu dla swojej pociechy? Stojąc przed takim dylematem, przyjrzyjmy się, w jaki sposób będzie on przymocowany — za pomocą pasów czy dzięki punktom ISOFIX, jakie są już standardem w nowszych modelach aut. To drugie rozwiązanie pozwala uzyskać stabilniejszą konstrukcję, a w razie jakiejkolwiek kolizji mamy pewność, że fotelik nie zmieni swojego położenia. 

Skandynawscy lekarze zalecają, aby rodzice podczas zakupu, zwrócili uwagę w szczególności na modele RWF, które montowane są tyłem do kierunku jazdy, jako rozwiązanie najbezpieczniejsze dla dzieci. Dlaczego? W razie, gdyby doszło do wypadku, podczas uderzenia głowa malucha jest lepiej chroniona niż w fotelikach, w których siedzi on przodem do kierowcy. RWF są dedykowane nie tylko niemowlakom, ale również starszym pociechom — nawet do 4-roku życia. Po odpowiednim zamontowaniu miejsca na nogi wystarczy, a i widok nie jest ograniczony.

Producenci często stosują oznaczenia fotelików na podstawie wagi i wzrostu dziecka, aby zapewniały one jak najlepszą ochronę. Wyróżniamy pięć rodzajów: 

• Grupa 0/0+ – dla niemowlaków, których waga nie przekracza 10/13 kg. W samochodach montuje się foteliki lub nosidełka tyłem do kierunku jazdy, a maluch jest przytwierdzony za pomocą 3- lub 5-punktowych pasów wewnętrznych z centralnym zamkiem z możliwością regulacji długości. Posiadają one wyściełane elementy podtrzymujące głowę i boki dziecka. Tego typu nosidełka mogą być wpinane do wózków.
• Grupa I – dla dzieci, które potrafią siadać i ważą od 9 do 18 kg. Foteliki z tej grupy zazwyczaj posiadają regulowane podparcie, osłony boczne na główkę, aby zapewnić najwygodniejszą pozycję i mogą już być montowane przodem do kierunku jazdy. Maluchy unieruchomione są także dzięki 3- lub 5-punktowym pasom wewnętrznym z centralnym zamkiem z możliwością regulacji długości.
• Grupa II – dla dzieci, których waga mieści się w przedziale od 15 do 25 kg. Foteliki montowane są przodem do kierunku jazdy, a dziecko może zająć wyprostowaną pozycję. Takie modele zazwyczaj posiadają szeroki zakres regulacji, by rosnąć ze swoimi użytkownikami. Przytwierdzenie pociechy odbywa się za pomocą pięciopunktowych pasów wewnętrznych.
• Grupa III – dla dzieci ważących od 22 do 36 kg. Foteliki te nie posiadają już wewnętrznych zabezpieczeń, a najmłodsi przypięci są tymi pasami samymi co dorośli — oczywiście odpowiednio dopasowanymi do wzrostu.

Kiedy zmienić fotelik na siedzisko i czy w ogóle warto to robić?

Podkładka dla dziecka do samochodu jest przeznaczona dla pociech, których wzrost nie przekracza 150 cm i nie mieszczą się one już w fotelik. Ma ona swoich zwolenników, jak i przeciwników. Poza tym, że jej koszt nie rujnuje budżetu i dla większych pasażerów jest wygodniejsza, rodzice nie widzą w niej więcej zalet.

Podkładka nie posiada zagłówka, ochrony bocznej, ani prowadnic pasów biodrowych i naramiennych. Dodatkowo nie jest przytwierdzona w żaden sposób do siedzeń w aucie, więc możliwe jest jej przesuwanie się. Z tych powodów eksperci odradzają ten zakup. Gdy ją jednak posiadamy, to z pewnością unikniemy mandatu, ale w kwestiach związanych z bezpieczeństwem siedzisko dla dziecka do samochodu pozostawia wiele do życzenia. Jeżeli przydarzy się wypadek, taki pasażer nie ma zabezpieczenia górnej części ciała — w tym głowy i karku. 

Foteliki i nosidełka są stabilnie przytwierdzone w porównaniu do podkładek.

Od kiedy dziecko może jeździć z przodu? 

Nie ma określonego wieku. Dziecko na przednim siedzeniu może być przewożone już jako niemowlę, ale jedynie tyłem do kierunku jazdy, oczywiście w foteliku i koniecznie przy wyłączonej przedniej poduszce powietrznej — o ile nasz samochód takową posiada. Jeżeli tego nie zrobimy, a dojdzie do wypadku i jej uruchomienia, może ona wyrządzić poważny uszczerbek na zdrowiu. 

Druga możliwość dopuszcza podróżowanie dziecka z przodu, ale gdy jego wzrost przekracza 150 cm. Wówczas traktowane jest ono jak "dorosły" pasażer, więc zapięcie pasów bezpieczeństwa to święty obowiązek!

Przewożenie dzieci w samochodzie za granicą 

Wiemy już, jak ta sytuacja wygląda w Polsce, a co zrobić, jeżeli musimy wyjechać poza granice naszego kraju? Poniżej opisujemy, jakie są zasady związane z przewożeniem pociech autem u naszych sąsiadów.

Zanim zaczniemy podróżować z naszymi pociechami do krajów europejskich, sprawdźmy przed wyjazdem, jak w każdym z nich wygląda kwestia przewożenia dzieci w aucie. Przykładowo w Portugalii nie mogą one siedzieć z przodu, gdy nie mają ukończonych 12 lat, a ich wzrost jest poniżej 150 cm. Podobnie w Grecji, z tym że przepis ten jest bardziej rygorystyczny — poniżej 3 roku życia. W Hiszpanii na ten temat mowa jest tylko o wzroście — poniżej 136 cm, ale jeżeli posiadamy urządzenie z homologacją lub nie mamy z tyłu miejsca, to sadzamy malucha z przodu. Z kolei we Włoszech oprócz obostrzeń związanych z wiekiem, mowa jest również o określonej wadze dziecka przewożonego w samochodzie — najlepiej z tyłu. Tak np. do 10 kg zaleca się usadzanie w foteliku i tyłem do kierunku jazdy, do 36 kg i 150 cm wzrostu jest obowiązek stosowania urządzeń zabezpieczających.